Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm có thể dao động từ nhẹ đến nặng, và có thể khác nhau phụ thuộc vào loại vi khuẩn mà bạn ăn phải. Những triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường gặp nhất là:
- Tức bụng
- Đau quặn bụng
- Nôn nao
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Sốt
Sau khi bạn ăn phải đồ ăn hoặc thức uống bị nhiễm độc, có thể sẽ mất nhiều giờ hoặc vài ngày trước khi xuất hiện những triệu chứng trên.
Biến chứng từ ngộ độc thực phẩm
Hầu hết mọi người chỉ bị ngộ độc nhẹ, và bệnh sẽ chỉ kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày. Tuy nhiên, cũng có người bị nặng đến mức phải cấp cứu, và một số bệnh liên quan đến thực phẩm có thể để lại các vấn đề về sức khỏe lâu dài, thậm chí là gây tử vong.
Nhiễm khuẩn truyền qua thực phẩm có thể gây viêm khớp mãn tính, tổn thương não và thần kinh, cũng như dẫn đến hội chứng tan máu tăng urê (HUS) gây suy thận.
Ngộ độc thực phẩm đến mức nào thì nên gặp bác sỹ
Nếu bạn có các triệu chứng bị ngộ độc thực phẩm như tiêu chảy hay nôn mửa, hãy uống thật nhiều nước để ngăn mất nước.
Trường hợp các triệu chứng diễn biến xấu thì hãy đến gặp bác sỹ hoặc người cung cấp dịch vụ y tế của mình. Dưới đây là một số triệu chứng nguy cấp:
- Sốt cao (hơn 38,6 độ C, cặp nhiệt độ ở miệng)
- Đi ngoài ra máu
- Nôn ói liên tục đến mức không thể duy trì lượng chất lỏng ổn định trong cơ thể (có thể dẫn đến mất nước)
- Các dấu hiệu mất nước, bao gồm giảm đi tiểu rõ rệt, miệng và cổ họng khô rát, hoặc cảm thấy chóng mặt mỗi khi đứng lên.
- Tiêu chảy liền 3 ngày
Các triệu chứng và nguồn gốc của 10 loại vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm
| Vi khuẩn và thời gian xuất hiện triệu chứng điển hình | Triệu chứng và dấu hiệu điển hình | Nguồn thực phẩm phổ biến |
|---|---|---|
| Vi khuẩn Campylobacter 2 – 5 ngày |
Tiêu chảy (thường ra máu), đau bụng, sốt | Thịt gia cầm sống hoặc nấu chưa chín, sữa không tiệt trùng, và nước bị ô nhiễm |
| Vi khuẩn Clostridium botulinum (Botulism) 18 – 36 giờ |
Thị giác kép (song thị) hoặc mắt bị mờ, mí mắt sụp xuống, nói lắp bắp. Khó nuốt, khó thở và miệng khô khốc. Cơ yếu và tê liệt. Các triệu chứng bắt đầu từ phần đầu rồi lan xuống các phần dưới khi mức độ nghiêm trọng tăng lên. | Thực phẩm đóng hộp hoặc lên men sai cách, thường là thức ăn nhà làm. Đồ uống có cồn do nhà tù sản xuất bất hợp pháp |
| Vi khuẩn Clostridium perfringens 6 – 24 giờ |
Tiêu chảy, đau bụng. Nôn ói và sốt không phải triệu chứng phổ biến. Các triệu chứng bắt đầu đột ngột và kéo dài trong chưa đầy 24 giờ. | Thịt bò hoặc thịt gia cầm, nhất là thịt quay theo từng tảng lớn; nước thịt chảy ra trong quá trình chế biến; thực phẩm sấy khô hoặc đã chế biến qua |
| Vi khuẩn Cyclospora 1 tuần |
Tiêu chảy, chán ăn và sụt cân. Đau bụng, chướng bụng, đầy hơi, nôn nao, và mệt mỏi. | Trái cây hoặc rau củ, và các loại rau sống |
| Vi khuẩn trực khuẩn Escherichia coli (E. coli) 3 – 4 ngày |
Đau bụng quằn quại, tiêu chảy (thường ra máu), và nôn mửa. Khoảng 5-10% trong số những người bị chẩn đoán mắc bệnh này sẽ gặp một biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. | Thịt bò xay sống hoặc chưa nấu chín, sữa và nước ép không tiệt trùng, rau sống (chẳng hạn như bắp cải), rau mầm sống, và nước bị ô nhiễm. |
| Vi khuẩn Listeria 1 – 4 tuần |
Phụ nữ mang thai thường bị sốt và có các triệu chứng giống như cúm, chẳng hạn như mệt mỏi và nhức cơ. Nhiễm khuẩn trong thời kỳ mang thai có thể gây ra các bệnh nghiêm trọng hoặc thậm chí gây tử vong ở trẻ sơ sinh.
Những người khác (thường là người cao tuổi) ngoài sốt và mỏi cơ thì còn bị đau đầu, cứng cổ, lú lẫn, mất thăng bằng và co giật. |
Phô mai trắng và các loại phô mai mềm khác, rau mầm sống, dưa vàng, bánh kẹp xúc xích, patê, thịt nguột cắt lát, hải sản xông khói và sữa không tiệt trùng. |
| Vi khuẩn Norovirus 12 – 48 giờ |
Tiêu chảy, buồn nôn/đau bụng, nôn mửa | Các loại thực phẩm bị nhiễm bẩn như rau nhiều lá, hoa quả tươi, động vật có vỏ (đơn cử như hàu), hoặc nước.
Ngoài ra còn hai yếu tố khác là chạm vào bề mặt bị ô nhiễm hoặc tiếp xúc với người bị nhiễm khuẩn. |
| Vi khuẩn Salmonella 12 – 72 giờ |
Tiêu chảy, sốt, đau bụng, nôn ói | Trứng, thịt gia cầm hoặc thịt đỏ sống hoặc nấu chưa chín kỹ, sữa hoặc nước ép chưa triệt trùng, phô mai, hoa quả và rau sống |
| Vi khuẩn Staphylococcus aureus (Staph) 30 phút – 6 tiếng |
Buồn nôn, nôn mửa, và đau bụng. Hầu hết người bệnh cũng bị tiêu chảy. | Các loại thực phẩm không được nấu chín sau khi xử lý, chẳng hạn như thịt thái sẵn, bánh pudding, bánh ngọt, và bánh mì kẹp thịt. |
| Vi khuẩn Vibrio 1 – 4 ngày |
Tiêu chảy, nôn nao, đau bụng, nôn mửa, sốt, rùng mình ớn lạnh. | Động vật có vỏ sống hoặc chưa nấu chín, nhất là hàu |
Báo cáo các ca ngộ độc thực phẩm
Nếu bạn tin rằng bạn hoặc người quen của bạn mắc các bệnh liên quan đến thức ăn, cả khi bạn không rõ đó là loại thức ăn gì, xin hãy cứ báo cáo cho cơ sở y tế địa phương. Việc báo cáo bệnh tình có thể giúp các chuyên gia y tế công cộng xác định một đợt bùng phát ngộ độc thực phẩm và giúp những người khác tránh được dịch bệnh.
(Theo CDC Hoa Kỳ, người dịch: Tống Hải Anh – nhóm Hạ Mến, hướng dẫn ăn đúng)
