Ảnh hưởng sức khỏe lâu dài lên trẻ sinh non

Sinh non là tình trạng trẻ chào đời sớm trước 37 tuần thai.

Trẻ sinh sớm có khả năng gặp phải những vấn đề về sức khỏe hoặc cần phải ở lại viện chăm sóc lâu hơn những trẻ sinh muộn.

Mỗi năm, khoảng 1/10 trẻ ở Mỹ gặp phải tình trạng sinh non.

Tình trạng sinh non có thể gây một số vấn đề sức khỏe cho bé trong cuộc sống sau này.

Những trẻ sinh ra càng sớm càng có nguy cơ gặp phải những vấn đề về sức khỏe. Một số tình trạng sẽ không có biểu hiện trong những năm đầu đời, thậm chí khi đã trưởng thành.

Việc phát hiện và điều trị những vấn đề về sức khỏe sớm nhất có thể và nói chung là hạn chế tình trạng sinh non có thể giúp trẻ sống lâu và khỏe mạnh hơn.

Sinh non ảnh hưởng gì đến não bộ của trẻ không?

Có. Trẻ sinh non có thể dẫn tới những hạn chế về sự phát triển và trí não. Sẽ có những vấn đề ảnh hưởng đến nguyên lý hoạt động của bộ não. Tình trạng này có thể khiến các bé gặp rắc rối hoặc hạn chế:

• Phát triển thể chất
• Học hỏi
• Giao tiếp với người khác
• Không hòa đồng với người xung quanh
• Tự chăm sóc bản thân

Một số ảnh hưởng sức khỏe lâu dài gây ra do tình trạng sinh non gồm có:

• Vấn đề về hành vi như rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) và hay lo lắng
• Rối loạn thần kinh như bại não, nó sẽ ảnh hưởng đến não, tủy sống và hệ dây thần kinh của toàn bộ cơ thể
• Tự kỷ – nhiều rối loạn có thể ảnh hưởng đến khả năng nói, các kỹ năng xã hội và hành vi của trẻ

Tình trạng sinh non có ảnh hưởng đến phổi của trẻ không?

Có. Sinh non có thể khiến trẻ gặp phải những vấn đề về phổi và đường hô hấp, bao gồm:

• Hen suyễn: Tình trạng sức khỏe mà ảnh hưởng đến khí đạo và gây nên các bệnh về đường hô hấp
• Loạn sản phế quản (BPD): Đây là loại bệnh mãn tính liên quan đến phổi khiến cho phổi phát triển bất thường hoặc bị viêm. Qua thời gian, chức năng phổi sẽ hoàn thiện hơn nhưng với trẻ sinh non, nó có thể gây nên tình trạng giống như hen suyễn trong suốt cuộc sống sau này

Tình trạng sinh non gây nên những bệnh lý mãn tính nào khác nữa?

Trẻ sinh non có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe như sau:

• Vấn đề về đường ruột: Đôi khi có những vấn đề ảnh hưởng đến trẻ sinh non bị gây ra bởi 1 loại bệnh gọi là viêm ruột hoại tử (NEC). Bệnh này gây ảnh hưởng lên đường ruột của trẻ.
• Nhiễm trùng: Vấn đề này thường bao gồm tình trạng viêm phổi (nhiễm trùng phổi) và viêm màng não (viêm não)
• Vấn đề về tầm nhìn: Giống như tình trạng bệnh võng mạc do sinh non (ROP). Trẻ sinh non thường có nguy cơ mắc phải vấn đề về tầm nhìn cao hơn so với trẻ sinh đúng ngày đúng tháng
• Vấn đề về răng miệng: Bao gồm tình trạng răng chậm phát triển, thay đổi màu răng hoặc răng mọc chen thêm, mọc không đúng vị trí

Nói thêm về bệnh viêm ruột hoại tử. Đường ruột là cơ quan giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn. Trong khi phần lớn các bé bị viêm ruột hoại tử có khả năng phục hồi thì một số bé khác lại gặp phải vấn đề về đường ruột sau này.

Ví dụ như, việc hình thành sẹo có thể khiến đường ruột bị tắc. Một số bé phải phẫu thuật để cắt bỏ một phần đường ruột cũng có thể gặp một số vấn đề về việc hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn

Loại dịch vụ hay sự hỗ trợ nào luôn sẵn sàng cho bé?

Các mẹ có thể trao đổi với bác sĩ về dịch vụ y tế và phương pháp điều trị cần thiết cho bé nhà mình.

Phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý, các bé có thể phải điều trị sớm hoặc đôi khi không cần phải điều trị đến tận cuối đời.

Đạo luật bảo vệ bệnh nhân và chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền giúp đảm bảo rằng những trẻ cần phải sử dụng phương pháp điều trị đặc biệt nên có bảo hiểm sức khỏe cần thiết để chi trả cho những dịch vụ và thuốc men trong quá trình điều trị sau này.

Trẻ sinh non thường cần đến những dịch vụ giúp phát triển và học hỏi những điều xung quanh:

• Dịch vụ phòng ngừa sớm (EI): là chương trình dành cho trẻ sơ sinh đến 3 tuổi bị chậm phát triển hoặc phát triển bất thường. Những chương trình này thường miễn phí và được hỗ trợ theo từng bang (ở Hoa Kỳ). Nó giúp trẻ nâng cao thể chất, tâm lý, khả năng giao tiếp, các kỹ năng xã hội hoặc tự hỗ trợ bản thân theo sự phát triển bình thường trước khi trẻ được 3 tuổi. Nếu các mẹ cho rằng trẻ gặp vấn đề về việc vui chơi, học tập, nói năng hoặc sinh hoạt thì hãy trao đổi luôn với bác sĩ. Họ có thể sẽ giới thiệu cho các mẹ đến với những bác sĩ khác và nói cho các mẹ biết về dịch vụ tại địa phương của mỗi người
• Sau cùng, các bé có thể vẫn cần đến dịch vụ giáo dục đặc biệt: Những dịch vụ này là dành cho trẻ phát triển bất thường từ 3 tuổi đến 21 tuổi. Dịch vụ này thường được áp dụng ở các trường địa phương nơi con các mẹ theo học. Các mẹ có thể liên hệ với trường học địa phương để tìm hiểu thông tin về dịch vụ yêu cầu

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) đã lên chương trình “Nhận biết dấu hiệu, hành động ngay lập tức” để cung cấp thiết bị và thông tin cho các cặp vợ chồng có con bị hạn chế sự phát triển. Trang web này bao gồm danh sách kiểm tra, phần ví dụ thực tế và các bước thực hiện nếu như có bất cứ băn khoăn gì về sự phát triển của trẻ.

(Dịch từ bài viết “Long-term health effects of premature birth” – website Marchofdimes – Phạm Thị Thủy dịch – Út Em Shop sở hữu nội dung tiếng Việt)