Nguồn gốc của nước ối
Trong suốt 14 tuần đầu của thai kỳ, dịch ối được truyền từ hệ thống tuần hoàn vào túi ối. Ở đầu tam cá nguyệt thứ hai, thai nhi bắt đầu nuốt nước ối và bài tiết ra nước tiểu, sau đó tiếp tục lặp đi lặp lại, phục hồi đầy đủ lượng nước ối sau vài giờ. Dĩ nhiên, điều đó có nghĩa là hầu hết nước ối đều có lẫn nước tiểu của thai nhi.
Vì vậy, thai nhi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì lượng nước ối vừa phải trong túi ối. Đôi khi, vòng tuần hoàn này bị phá vỡ, dẫn đến bị thiếu ối hoặc đa ối – đấy đều là những vấn đề mà mẹ bầu cần quan tâm.
Lượng nước ối cần thiết là bao nhiêu
Trong những điều kiện bình thường, lượng nước ối sẽ tăng dần cho đến khi bắt đầu tam cá nguyệt thứ ba. Đỉnh điểm từ tuần 34 đến tuần 36, lượng nước ối của mẹ bầu có thể đạt đến hơn 1100ml. Sau đó, nó giảm dần đến khi sinh. Nếu các mẹ thấy mình có quá nhiều nước ối ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, đó được gọi là đa ối. Điều này thường chỉ xảy ra ở 1% các phụ nữ mang thai (nếu quá ít nước ối, hiện tượng này gọi là thiếu ối).
Làm sao để biết mình bị đa ối
Nhân viên y tế chăm sóc sức khỏe cho các mẹ sẽ phán đoán ra tình trạng đa ối nếu thấy tử cung của mẹ phát triển nhanh hơn bình thường. Các mẹ cũng cảm nhận được sự không thoải mái ở vùng bụng hơn mọi ngày, bị đau lưng, khó thở và bị phù bàn chân và mắt cá chân. Nếu mẹ nào gặp phải những triệu chứng đó, nhân viên y tế sẽ đưa đi siêu âm.
Nhân viên siêu âm sẽ đo lường độ sâu những túi ối lớn nhất theo bốn phần của tử cung. Bằng cách cộng các số đo với nhau, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ số về mức nước ối cho mẹ bầu. Lượng bình thường ở tam cá nguyệt thứ ba là từ 5cm đến 25cm. Nếu chỉ số tổng lớn hơn 25cm bị coi là đa ối.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đa ối
Nhiều chuyên gia cũng không biết chính xác điều gì là nguyên nhân gây nên tình trạng đa ối, nhất là đối với những người bị đa ối nhẹ. Một số nguyên nhân thường thấy ở những trường hợp nghiêm trọng là:
- Mẹ bầu bị tiểu đường: nếu bị bệnh tiểu đường, mẹ bầu cần phải bổ sung nhiều nước (hoặc dung dịch lỏng ít ngọt) nhưng nhiều mẹ gặp phải vấn đề kiểm soát đủ lượng nước cần thiết. Đa ối được chẩn đoán thấy ở 10% các mẹ mang bầu bị tiểu đường, thường là ở tam cá nguyệt thứ ba
- Mang thai đôi hoặc đa thai: mẹ bầu có nguy cơ bị đa ối khi mang thai đôi hoặc đa thai. Đặc biệt, đa ối thường xảy ra trong trường hợp truyền máu song thai, nghĩa là một trong hai bé có người ít ối, có người quá nhiều ối
- Bất thường về thai nhi: Trong ít trường hợp, thai nhi có vấn đề về sức khỏe hoặc khiếm khuyết gì đó khiến thận sản sinh ra nhiều nước tiểu dù không nuốt nước ối. Có một số nguyên do mà thai nhi khó khăn trong việc nuốt nước ối như hẹp môn vị, hở môi hoặc vòm miệng, tắc nghẽn đường tiêu hóa… Bên cạnh đó còn một số vấn đề về hệ thần kinh có thể làm bé không nuốt tốt như khiếm khuyết ống thần kinh hay não úng thủy…
- Thai nhi bị thiếu máu: Hiếm gặp hơn nữa, hiện tượng đa ối có thể là dấu hiệu của thai nhi bị thiếu máu nặng do không tương thích độ Rh trong máu hoặc bị nhiễm trùng như bệnh thứ năm (bệnh ban đỏ nhiễm khuẩn). Trong cả hai trường hợp, vấn đề có thể được điều trị bằng truyền máu trong tử cung. Thai nhi bị bệnh thứ năm có thể tự hồi phục mà không cần điều trị
[adinserter block=”11″]
Điều gì sẽ xảy ra nếu chẩn đoán bị đa ối?
Nếu mẹ bầu bị chẩn đoán là đa ối, nhân viên y tế sẽ yêu cầu siêu âm có độ phân giải cao để nhìn rõ sự bất thường và có thể chọc ối để kiểm tra khuyết tật di truyền hoặc sự nhiễm trùng.
Các mẹ cũng cần kiểm tra sức khỏe thai nhi thường xuyên hoặc siêu âm phần còn lại của thai để theo dõi sự phát triển của bé. Mẹ cũng cần theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu của sinh non và nếu chưa được kiểm tra xem mình có bị tiểu đường hay không thì lúc này có thể mẹ sẽ bị yêu cầu kiểm tra.
Mẹ bầu được theo dõi cẩn thận trong suốt quá trình sinh nở. Bởi vì dịch ối bị thừa sẽ có nguy cơ cao bị sa dây rốn (khi dây rơi ra khỏi cổ tử cung) hoặc bị bong nhau thai khi vỡ ối. Cả hai trường hợp này đều cần phải sinh mổ.
Đó là lý do tại sao những người chăm sóc mẹ bầu sẽ đưa họ ngay tới bệnh viện nếu có dấu hiệu chuyển dạ hoặc vỡ ối trước ngày dự sinh. Chảy máu sau sinh hoàn toàn có thể xảy ra vì tử cung quá căng không thể co bóp tốt được. Do đó, các mẹ sẽ được theo dõi cẩn thận sau khi sinh.
(Theo Babycenter – Phạm Thị Thủy dịch – Út Em Shop sở hữu nội dung tiếng Việt)
