Nào là ăn kiêng ít carb, ăn kiêng kiểu 5:2, ăn kiêng detox thanh lọc cơ thể, ăn súp bắp cải, … có bao giờ thiếu những chương trình ăn kiêng kiểu mới lại hứa hẹn giúp bạn giảm cân nhanh chóng đâu.
Câu hỏi quan trọng nhất cần được giải đáp đó là, chúng thật sự có tác dụng sao? Hầu hết các chế độ ăn kiêng đều có kết quả giảm cân – nhanh chóng – đôi khi còn giảm cân một cách thần kỳ ấy, nhưng chỉ giảm được vài kg, rồi hoàn thành xong chế độ ăn kiêng thì bạn lại tăng lại cân thôi.
Đáng lo lắng hơn là rất nhiều chế độ ăn kiêng hót hòn họt bây giờ đều dựa trên một loại khoa học mánh khóe hay có khi còn chả có cơ sở nghiên cứu nào luôn, rồi chúng chỉ định bạn thực hiện những kiểu ăn uống không lành mạnh và có thể làm bạn trở nên ốm yếu.
Năm 2011, Hiệp hội ăn kiêng vương quốc Anh (British Dietetic Association) cảnh báo về việc thực hiện những chế độ ăn kiêng nổi tiếng, ví dụ như là chế độ ăn kiêng Dukan được cho là chế độ ăn kiêng phức tạp, không dựa trên những bằng chứng khoa học và được thông báo là không có kết quả giảm cân lâu dài (xem chi tiết đánh giá về các chế độ ăn kiêng của Đại học Harvard T.H.Chan và của NHS, Anh Quốc).
Dưới đây là vài vấn đề của những chế độ ăn kiêng đang hót, đi kèm tư vấn về ăn uống lành mạnh và cách để giảm cân không hại đến sức khỏe .
Năm lý do nên tránh những chế độ ăn kiêng đang hót hiện nay
Rất nhiều chế độ ăn kiêng giảm cân hứa hẹn giúp bạn giảm cân nhanh chóng. Thường thì những chế độ ăn kiêng này chỉ tập trung vào các kết quả ngắn hạn, thế nên cuối cùng bạn vẫn tăng cân lại thôi.
Dưới đây là năm lý do tại sao thực hiện chế độ ăn kiêng mới lạ gần đây có thể không phải là cách hay để giảm cân.
1. Một số chế độ ăn kiêng có thể làm bạn trở nên ốm yếu
Nhiều chế độ ăn kiêng, đặc biệt là các chế độ giảm cân siêu tốc, hướng đến việc giảm đi rất nhiều số calo bạn tiêu thụ. Chuyên gia dinh dưỡng Ursula Arens cho rằng:
Những chế độ ăn kiêng siêu tốc làm bạn cảm thấy không khỏe và không thể hoạt động như bình thường. Bởi vì chúng không cân đối dinh dưỡng và có hại cho sức khỏe về lâu dài.
Tìm hiểu làm thế nào để bắt đầu giảm cân tại mục giảm cân ở trang web này.
2. Loại bỏ thực phẩm ra khỏi chế độ ăn uống là hành vi nguy hiểm
Một số chế độ ăn kiêng khuyến khích bạn cắt giảm một số loại thực phẩm nhất định như là thịt, cá, lúa mỳ hoặc các chế phẩm từ sữa ra khỏi chế độ ăn uống. Việc loại bỏ hoàn toàn những nhóm thực phẩm nhất định có thể khiến bạn không hấp thu đủ dinh dưỡng và các vitamin cần thiết để cơ thể hoạt động bình thường.
Bạn có thể giảm cân mà không cần loại bỏ các loại thực phẩm ra khỏi chế độ ăn kiêng của mình. Hướng dẫn ăn đúng đưa ra những loại thực phẩm khác nhau mà ta nên ăn.
3. Những chế độ ăn kiêng ít carb có thể có nhiều chất béo
Một số chế độ ăn kiêng như là chế độ ăn kiêng Atkins, cho phép ăn rất ít carbohydrate (như là mỳ ống, bánh mỳ và cơm), mà đây lại là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể. Trong khi có thể bạn sẽ giảm được cân nhờ thực hiện những chế độ ăn kiêng này thì chúng lại khiến bạn ăn nhiều đạm và chất béo, điều này có thể làm bạn ốm yếu đấy. Các chế độ ăn kiêng ít carbohydrate cũng có thể gây ra những tác dụng phụ như là hơi thở có mùi khó chịu, đau đầu và táo bón.
Arens thông tin thêm:
Có ý kiến cho rằng hàm lượng đạm cao trong những chế độ ăn kiêng này ‘làm tụt’ cảm giác ngon miệng và cảm giác đói.
Nhiều chế độ ăn kiêng ít carb cho phép bạn ăn những thực phẩm giàu chất béo bão hòa như là bơ, phô mai, và thịt. Ăn quá nhiều chất béo bão hòa có thể làm tăng nồng độ cholesterol trong máu của bạn và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
4. Các chế độ ăn kiêng Detox-thanh lọc cơ thể không có tác dụng đâu
Các chế độ ăn kiêng Detox dựa trên quan điểm là các chất độc tích lũy trong cơ thể chúng ta và ta có thể loại bỏ chúng bằng con đường ăn uống hoặc kiêng khem một số thứ. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng nào chỉ ra các chất độc tích lũy trong cơ thể chúng ta cả. Mà nếu chúng có thật ấy thì chúng ta đã phải cảm thấy rất ốm yếu rồi chứ.
Các chế độ ăn kiêng Detox có thể làm bạn giảm cân bởi vì chúng hạn chế calo nạp vào cơ thể, cắt giảm hoàn toàn một số loại thực phẩm như là lúa mỳ hoặc chế phẩm từ sữa, và cho phép bạn ăn uống rất ít những loại thực phẩm. Arens khẳng định rằng:
Các chế độ ăn kiêng Detox không có tác dụng. Thực vậy, chúng cũng chỉ là một dạng nhịn ăn được điều chỉnh mà thôi.
5. Súp bắp cải, nhóm máu, chế độ ăn kiêng 5:2 và các chế độ ăn kiêng đang hót khác đều thường là cường điệu mà thôi
Một số chế độ ăn kiêng đang hót hiện giờ đều dựa theo quy tắc ăn một loại thực phẩm hoặc ăn một bữa thôi, như là ăn súp bắp cải hoặc thực phẩm sống. Những chế độ ăn kiêng khác đều đưa ra những lời khẳng định không thuận tự nhiên chẳng hạn là khuyến khích người ta cắt giảm một số loại thực phẩm dựa trên nhóm máu của họ.
Nhịn ăn gián đoạn, bao gồm chế độ ăn kiêng 5:2 đang nổi hiện giờ, là một mô hình ăn uống trong đó bạn ăn 5 ngày và nhịn 2 ngày còn lại trong tuần. Những người ủng hộ chế độ ăn kiêng này khẳng định nó có thể giúp bạn sống lâu hơn và bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tật.
Thường thì không có hoặc có ít bằng chứng xác nhận những tuyên bố này, và về lâu dài cũng khó mà cứ tin theo những tuyên bố đó. Arens nói rằng:
Nếu bạn thực hiện trong thời gian dài, thì những chế độ ăn kiêng này có thể rất thiếu cân đối và có hại cho sức khỏe của bạn.
Cô cũng khuyên rằng:
Bạn có thể giảm được cân trong thời gian ngắn, nhưng giảm cân từ từ một cách lành mạnh thì tốt hơn rất nhiều.
Làm sao để giảm cân một cách lành mạnh
Chúng ta tăng cân khi lượng calo ta nạp vào cơ thể vượt quá lượng calo ta tiêu hao qua các hoạt động và tập thể dục hàng ngày. Phần lớn những người trưởng thành cần phải ăn ít đi và trở nên năng động hơn.
Cách duy nhất để giảm cân lành mạnh và duy trì được là thay đổi cố định cách bạn ăn uống và tập thể dục. Vài sự thay đổi nhỏ, như là ăn ít đi và chọn những thức uống có ít chất béo, ít đường và ít cồn, có thể giúp bạn giảm cân. Cũng có rất nhiều cách để biến hoạt động thể chất trở thành một phần trong cuộc sống của bạn.
Nếu bạn bị thừa cân, hãy đặt mục tiêu giảm khoảng 5-10% cân nặng ban đầu bằng cách giảm 0.5-1kg (1-2lb) một tuần. Bạn có thể giảm được lượng cân này nếu bạn ăn ít đi khoảng 500 đến 600 calo so với số calo bạn cần trong một ngày. Đàn ông trung bình cần khoảng 2.500 calo một ngày và phụ nữ trung bình cần khoảng 2.000 calo để duy trì mức cân nặng.
Sáu cách giúp khởi động kế hoạch giảm cân lành mạnh của bạn
Dưới đây là 6 mẹo đơn giản bạn có thể làm để ăn uống lành mạnh và giảm cân. Bạn có thể xem nhiều mẹo và thông tin hơn trong chuyên mục giảm cân của chúng tôi.
- Để giảm được lượng mỡ bạn ăn, bạn có thể cắt bỏ mỡ ra khỏi thịt, uống sữa gầy hoặc sữa bán gầy thay thế sữa nguyên kem, chọn bữa ăn giảm hoặc ít chất béo, và thay thế kem béo bằng sữa chua ít béo.
- Ăn các thực phẩm nguyên cám như là bánh mỳ nguyên cám, gạo lứt và mỳ ống. Những loại này được cơ thể tiêu hóa chậm hơn các giống lúa màu trắng, vì vậy chúng sẽ giúp bạn cảm thấy no lâu hơn.
- Đừng bỏ bữa sáng. Một bữa sáng lành mạnh sẽ cung cấp đủ năng lượng bạn cần để bắt đầu ngày mới và cũng có bằng chứng chỉ ra rằng những người ăn sáng đều đặn ít có khả năng bị thừa cân hơn.
- Cố gắng ăn ít nhất 5 khẩu phần đa dạng rau củ và trái cây mỗi ngày. Tìm hiểu thêm về lý do tại sao lại ăn 5 khẩu phần một ngày tại đây.
- Nếu bạn thèm ăn đồ ăn vặt, thử uống đồ gì đó trước đã, chẳng hạn một cốc nước lọc hoặc một tách trà. Thường thường ta nghĩ cơ thể đói trong khi thực tế là chúng ta đang khát.
- Đổi những thức uống nhiều calo thành các loại đồ uống thay thế có ít calo hơn – điều này có nghĩa là dùng những loại đồ uống ít béo, ít đường và ít cồn. Đổi một loại nước ngọt có ga thành nước khoáng có ga kèm một lát chanh. Đừng quên là thức uống có cồn nhiều calo lắm, vì thế cắt giảm loại thức uống này giúp bạn kiểm soát cân nặng đấy.
Tập thể dục và giảm cân
Hoạt động thể chất thường xuyên sẽ không chỉ giúp bạn giảm cân mà còn giảm nguy cơ mắc phải bệnh nặng.
Tập luyện bao nhiêu tùy thuộc vào lứa tuổi của bạn. Người trưởng thành tuổi từ 19 đến 64, những người mới bắt đầu tập thể dục, nên thực hiện 150 phút hoạt động thể dục cường độ vừa phải một tuần.
Tìm hiểu thêm về hướng dẫn tập thể dục dành cho người trưởng thành tại đây.
Hãy cảnh giác, đừng mua phải các dược phẩm giả hoặc chưa được cấp phép bán dưới dạng các sản phẩm giảm cân. Nhớ tìm hiểu thông tin và phải nhận thức được bạn đang mua cái gì đấy nhé.
(Theo NHS – UK, người dịch: Trần Tuyết Lan – nhóm Hạ Mến, hướng dẫn ăn đúng)
