3 điều cha mẹ hay làm khiến trẻ biếng ăn

Bài viết hôm nay tôi viết về những điều lưu ý mới về biếng ăn cho các bé Châu Á nói chung và VN nói riêng trong hội nghị nhi khoa tuần trước tôi được mời tham dự tại London.
Thực tế, Các bé phương Tây biếng ăn thường gặp từ 1 tuổi trở lên (dưới 1 tuổi các bé rất ít hoặc không có hiện tượng biếng ăn), trong khi đó đa phần các bé Châu Á (gồm bé VN) lại thường có biểu hiện biếng ăn ngay từ khi bắt đầu ăn dặm, thậm chí biếng ăn rất phức tạp từ 8 tháng tuổi , kéo dài đến 4 tuổi. Điều gì đã làm các bé Châu Á (gồm cả VN) biếng ăn xảy ra trước thời điểm biếng ăn do phát triển não bộ.

Trong 1 nghiên cứu về hành vi ăn uống của 404 trẻ em Châu Á, GS.BS. Benjasuwantep khoa Nhi đã nhấn mạnh rằng 3 ĐIỀU MÀ cha mẹ CHÂU Á thường mắc sai lầm, góp phần vào xây dựng HÀNH VI BIẾNG ĂN của trẻ trước thời điểm bé biếng ăn do phát triển não bộ, do đó hành vi biếng ăn của các bé rất phức tạp:

ĐIỀU 1: Thiếu tự tin và chính kiến

Cha mẹ thiếu tự tin và chính kiến và hay lo lắng trong cách nuôi dạy bé (thường bị tác động bởi người khác và tự tạo áp lực bản thân). Càng áp lực càng làm bé biếng ăn và bệnh tật.
Hai báo cáo y khoa gần đây rất thú vị trên trẻ em Châu Á và trẻ em Phương Tây (Anh, Mỹ) cùng có một kết luận: biếng ăn thường gặp ở TRẺ ĐẦU LÒNG do cha mẹ thường có áp lực khi nuôi dạy bé (GS.BS.Benjasuwantep 2013; GS.BS. Ramsay 2011). Tuy nhiên, Gs. Benjasuwantep nhấn mạnh cha mẹ Châu Á có nhiều áp lực hơn, áp lực về “so sánh”, “văn hóa”, “cân nặng”,…

ĐIỀU 2: Không được tập ăn trên ghế

Trẻ không được tập ăn trên ghế ăn ngay từ nhỏ (bắt đầu ăn dặm), trẻ Châu Á hay trẻ VN thường được mẹ bế đi lòng vòng khắp nơi mới chịu ăn, lớn hơn một tí, khi bé có thể nhận biết xung quanh, trẻ đòi hỏi đi nhiều hơn, điều này làm cho trẻ từng bước xây dựng hành vi CHƠI và ĂN song song, trẻ vốn ham chơi, nên lâu dần hình thành CHƠI là chính. Do đó, càng sớm càng tốt (nghiên cứu cho thấy bé sau 1 tuổi là khó tập ngồi yên) tập cho trẻ ăn ngồi trên ghế ăn của trẻ, và không giới thiệu bất kì đồ chơi, hay cái gì lạ để dụ bé ăn, xa tivi, vật dụng làm bé hứng thú hơn việc ăn (thời gian đầu khó khăn, nhưng nếu bé làm quen được cách ăn KHÔNG ĐỒ CHƠI, bé sẽ chịu ăn, giảm thời gian ăn).

ĐIỀU 3: Ăn khi “đi chơi” – kéo dài bữa ăn

Ăn khi “đi chơi” như vậy làm cho trẻ kéo dài bữa ăn lên (thường >30′), càng kéo dài lâu dần sẽ làm cho trẻ biếng ăn hơn, khó thay đổi hơn khi bé lớn hơn, hành vi cũng sẽ thay đổi nhiều hơn, lúc này bé trở nên ương bướng, thậm chí biểu lộ cảm xúc khó chịu khi ăn, những hành vi phát triển này làm cho bé CÀNG BIẾNG ĂN HƠN (Thông điệp từ KQ nghiên cứu trên 404 trẻ em Châu Á của GS.BS. Benjasuwantep năm 2013, trùng với kết luận của nghiên cứu độc lập trên 455 trẻ em Người Anh của GS.BS. Wright năm 2007)

GS.BS. Benjasuwantep cũng gửi thông điệp đến cha mẹ Châu Á nuôi con đầu lòng (và bắt đầu cho con ăn dặm): Cha mẹ nên được tư vấn và giáo dục cách nhận biết về sự phát triển bình thường về thể chất và hành vi ăn uống bình thường của trẻ (học cách nhận biết khi nào trẻ biếng ăn thật sự), việc thiếu hiểu biết hay nghe từ các thông tin không khoa học tạo tâm lý lo lắng con biếng ăn thái hóa ở cha mẹ (theo GS. tỉ lệ cha mẹ Châu Á bị tâm lý này là ko hề nhỏ), vì tâm lý này có thể dẫn đến sự thúc ép ăn, sự sử dụng các thuốc giúp “bé ăn ngon” một cách bừa bãi làm trẻ bình thường trở thành biếng ăn bệnh lý.

Đọc các bài viết của tôi về “Dừng so sánh”, “Khi nào cần lo về cân nặng” và các bài viết khác để giảm áp lực tối đa cho bản thân.

Notes:
Wright et al.(2007) đăng tạp sang Nhi Khoa, số 120, với tựa How do toddler eating problems relate to their eating behavior, food preferences, and growth?
Benjasuwantep et al. (2013) Đăng tạp sang Nhi Khoa, số 5, với tựa Feeding Problems in Healthy Young Children: Prevalence, Related Factors and Feeding Practices
Ramsay et al. (2011) đăng tạp sang Sức Khỏe Nhi Khoa (Paediatric Child Health) với tựa The Montreal Children’s Hospital Feeding Scale: A brief bilingual screening tool for identifying feeding problems

Theo bác sĩ Anh Nguyễn (fb.com/nghoanganh.nutrition)